Τα όσπρια είναι μια από τις βασικότερες κατηγορίες τροφίμων της μεσογειακής διατροφής. Είναι τρόφιμα υψηλής διατροφικής αξίας, καθώς περιέχουν σημαντικές ποσότητες πρωτεΐνης φυτικής προέλευσης αλλά και υδατανθράκων. Η μεγάλη περιεκτικότητα τους σε φυτικές ίνες, βοηθά στην ομαλή λειτουργία του εντέρου και στη ρύθμιση των τιμών της χοληστερίνης.

Έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, που είναι απαραίτητες για την καλή λειτουργία του μεταβολισμού και του νευρικού συστήματος, καθώς και σίδηρο, φυλλικό οξύ, κάλιο, μαγνήσιο, ασβέστιο, ψευδάργυρο. Λόγω των πολύτιμων αντιοξειδωτικών που περιέχουν, παρέχουν προστασία απέναντι σε ασθένειες όπως ο καρκίνος και τα καρδιαγγειακά νοσήματα και συγχρόνως λόγω του χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη τους, είναι εξαιρετική επιλογή για τη ρύθμιση του σακχάρου αίματος.

Ο τρόπος μαγειρέματος των οσπρίων καθώς και ο συνδυασμός τους με άλλα τρόφιμα μπορεί να αυξήσει την θρεπτική τους αξία. Μαγειρεύοντας τα όσπρια με ρύζι, αυξάνεται η θρεπτική αξία της φυτικής πρωτεΐνης και γίνεται ισάξια με εκείνη του κρέατος. Ο συγκεκριμένος συνδυασμός είναι απαραίτητος σε άτομα που νηστεύουν ή ακολουθούν διατροφή χορτοφαγίας. Συνδυάζοντας τα με τρόφιμα που είναι πλούσια σε βιταμίνη C, όπως είναι η τομάτα, η πιπεριά, το λεμόνι, μπορούμε να αυξήσουμε την απορρόφηση του φυτικού σιδήρου και ακόμη, η προσθήκη κατά το μαγείρεμα αρωματικών φυτών, όπως σέλινο, κρεμμύδι, δάφνη, μάραθο, σκόρδο, θυμάρι, έχει σαν αποτέλεσμα ευκολότερη πέψη.

Επειδή τα όσπρια στο παρελθόν αποτελούσαν την κύρια πηγή πρωτεΐνης για τους ασθενέστερους οικονομικά πληθυσμούς που δεν είχαν τη δυνατότητα να αγοράσουν και να καταναλώσουν τροφές ζωικής προέλευσης (κρέας, ψάρια, αυγά, γάλα, τυριά), έχει δημιουργηθεί η αντίληψη ότι τα όσπρια είναι τροφή των φτωχών και άρα υποδεέστερη τροφή. Οι σύγχρονες, όμως, τάσεις της υγιεινής διατροφής απορρίπτουν αυτές τις αντιλήψεις και συστήνουν την επιστροφή στον παραδοσιακό τρόπο διατροφής και την υιοθέτηση της μεσογειακής διατροφής.